Bill on Amendments to the Press Law and Some Laws
15 Haziran 2022 tarihinde Sosyal medya ve internet haberciliğine ilişkin düzenlemeleri içeren Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin (“Teklif”) 14 maddesi daha TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edildi. Teklif’in onaylanması ile birlikte öngörülen düzenlemeler aşağıdaki gibi tespit edilmiştir.
- Teklif ile internet haber siteleri 5187 sayılı Basın Kanunu kapsamında düzenleme altına alınmaktadır. Yargı mercileri tarafından yayının soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunun internet haber sitesine yazılı olarak bildirilmesi halinde, bu işlemlerin sonuçlandığının bildirilmesine kadar soruşturma ve kovuşturma konusu yayın kaydının doğruluğu ve bütünlüğü korunmuş bir şekilde 2 yıl süre ile saklanması zorunlu olacaktır.
- Basın duyuruları ve yargı organlarınca verilen yayın yasağı kararları için beyannameler artık Cumhuriyet Başsavcılığı yerine Basın İlan Kurumuna verilecek ve Basın İlan Kurumu yayımın durdurulmasını derhal talep edebilecektir.
- Nefret söylemi içeren, toplumda korku ve panik yaratan gerçeğe aykırı bilgilerin sosyal medya üzerinden yayılması bu yasa teklifiyle birlikte müstakil ve ihlali halinde 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülen bir suç olarak düzenlenmiştir. Ayrıca, dezenformasyon içeren paylaşımlar nezdinde yapılan şikayetler üzerine ilgili platformdan içeriğin kaldırılmasına; kaldırmamakta ısrar eden platformlar içinse para cezasının hükmedilmesine karar verilmiştir.
- Basılmış eserler veya internet haber siteleri yoluyla işlenen veya bu kanunda öngörülen diğer suçlarla ilgili ceza davalarının; basılmış eserlerin Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edildiği tarihten ve internet haber siteleri için ise habere ilişkin suç ihbarının yapıldığı tarihten itibaren günlük süreli yayınlar ve internet haber siteleri için 4 ay, diğer basılmış eserler için 6 ay içinde açılması zorunlu olacaktır.
- Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, süreli yayınların sahiplerine veya tüzel kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların yönetim kurulu başkanlarına, medya kuruluşları adına hareket eden ve görev alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile görev alanı Türkiye’yi kapsamamakla beraber geçici bir süreyle Türkiye’ye haber amaçlı gelen yabancı medya mensuplarına, yurt dışında yayın yapan medya kuruluşlarının Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt dışında serbest gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu personeline, medya alanında faaliyet göstermeleri şartıyla sendikalar ile kamu yararına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine verileceği kabul edilen Basın Kartı düzenlemesine yer verilen teklifte Basın Kartlarının resmi nitelikte bir kimlik belgesi niteliği taşıyacağı ve İletişim Başkanlığınca ilgililere teslim edileceği düzenlenmiştir. Ayrıca Basın Kartına ilişkin karar mercii olarak 9 üyeden oluşan ve 2 yıl süre ile görevde kalması öngörülen Basın Kartı Komisyonu oluşturulmasına karar verilmiştir.
- Teklif’e göre, Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan Sosyal Ağ Sağlayıcıların temsilcileri artık Türkiye’de ikamet eden Türk vatandaşları olmak durumundadır. Erişimi 10 milyondan fazla ise temsilci; teknik, idari, hukuki ve mali anlamda tam yetkili olacaktır. Ayrıca Sosyal Ağ Sağlayıcıları; Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (B.T.K)’na başlık etiketleri, öne çıkarılan ya da erişimi azaltılan içeriklere yönelik algoritma, veri işleme mekanizmaları, reklam politikaları gibi, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (B.T.K)’nun istediği bilgileri kuruma vermekle yükümlü olurken; Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (B.T.K) Başkanının aldığı, içerik kaldırma ya da erişim engeli kararı uygulanmazsa, Türkiye’de yerleşik kişilerin ‘Sosyal Ağ Sağlayıcı’ya reklam vermeleri 6 aya kadar yasaklanabilecektir.
- Teklif ile kişilik hakları ihlalleri cezalandırılacak ve sosyal medyada paylaşılan uygunsuz içeriklerin kaldırılması için sosyal medya temsilcisine başvurulabilecektir.
Sonuç
Teklif ile gerek medya ve basın yayın kuruluşları gerek de sosyal medya kullanıcısı gerçek ve tüzel kişilerin korunması amaçlandığı öne sürülmüş ve bu doğrultuda önemli düzenleme ve yenilikler getirilmiştir.
Teklif’in TBMM resmi internet sitesinde yayımlanan tam metnine ulaşmak için buraya tıklayınız.
Bilgi ve değerlendirmenize sunulur.