Mesafeli Satış Sözleşmesi Yönetmeliği’nde Yapılan Muhtelif Birtakım Değişikliklerin Yürürlük Tarihinin Son Düzenleme ile Ertelenmesi
Daha önce bilindiği üzere 27 Kasım 2014 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 29188 sayılı Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nde (“Yönetmelik” 23 Ağustos 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 31932 sayılı Yönetmelik (“Değişiklik Yönetmeliği”) ile cayma hakkına ilişkin ön bilgilendirme yükümlülüğü ve cayma hakkının istisnalarına ilişkin ek düzenlemeler ile birlikte birtakım değişiklikler yapılmıştır.
1-Buna göre ilgili Değişiklik Yönetmeliği ile değiştirilen 5/1-g Maddesi’nin yürürlüğe girecek olan hükümlerinin 04 Kasım 2023 tarihli 31953 sayılı Yönetmelikle birlikte, 01.01.2025 tarihine kadar ertelenmiştir. İlgili bu maddeye göre mesafeli satışlarda cayma hakkının kullanıldığı hallerde cayma şartlarının süresi, yöntemi ve satıcının iade için öngördüğü taşıyıcıya ilişkin usul ve esaslarla birlikte iade masraflarının tutarının miktarı ve masrafların hangi tarafça karşılanacağına ilişkin bilgilerin ön bilgilendirme metninde yer almasının zorunluluk halini içeren hüküm 01.01.2025 tarihine kadar yürürlüğe girmeyecektir. Bu doğrultuda mevcut düzenleme 01.01.2025 tarihine kadar yürürlükte kalmaya devam edecektir. İlgili 5/1-g maddesi hükmü:
“g) Cayma hakkının olduğu durumlarda, bu hakkın kullanılma şartları, süresi, usulü, satıcının iade için öngördüğü taşıyıcıya ilişkin bilgi ile malın bu taşıyıcıyla iadesi halinde teslim masrafını geçmemek üzere iade masraf tutarına ve hangi tarafça karşılanacağına, öngörülenin dışında bir taşıyıcıyla iadesi halinde ise iade masrafını tüketicinin karşılayacağına ilişkin bilgiler,”
Bu maddeyle ilişkili olarak Değişiklik Yönetmenliği ile 12. Madde ’de gerçekleşen değişiklikle cayma hakkının kullanılması ve iade hükümlerinin de yürürlük tarihi benzer şekilde 01.01.2025 tarihine kadar ertelenmiştir. Yürürlük tarihi ertelenen ilgili 12. Madde hükümleri:
“ (1) Satıcı, cayma hakkına konu malın, iade için ön bilgilendirmede belirtilen taşıyıcıya teslim edildiği tarihten itibaren on dört gün içinde, varsa malın tüketiciye teslim masrafları da dahil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri iade etmekle yükümlüdür. Ancak tüketicinin malı, iade için öngörülenin haricinde bir taşıyıcı ile iade etmesi durumunda söz konusu yükümlülük malın satıcıya ulaştığı tarihten itibaren başlar. Platform üzerinden kurulan ve bedelin tahsiline aracılık edilen mesafeli sözleşmelerde aracı hizmet sağlayıcı, teslim sonrası bedelin satıcıya aktarıldığı durum hariç olmak üzere bu fıkrada belirtilen ödemelerin tüketiciye iade edilmesinden satıcı ile birlikte müteselsilen sorumludur.
(2) Malın tesliminden önce cayma hakkının kullanılması durumunda satıcı ile platform üzerinden kurulan ve bedelin tahsiline aracılık edilen mesafeli sözleşmelerde aracı hizmet sağlayıcı, cayma hakkının kullanıldığına ilişkin bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde, varsa malın tüketiciye teslim masrafları da dahil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri iade etmekle yükümlüdür.
(3) Hizmet ifasına ilişkin sözleşmelerde cayma hakkının kullanılması durumunda sağlayıcı ile platform üzerinden kurulan ve bedelin tahsiline aracılık edilen mesafeli sözleşmelerde aracı hizmet sağlayıcı, cayma hakkının kullanıldığına ilişkin bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde tahsil edilen tüm ödemeleri iade etmekle yükümlüdür.
(4) Satıcı veya sağlayıcı, birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen tüm geri ödemeleri, 13 üncü maddenin üçüncü fıkrası hükmü saklı kalmak üzere tüketicinin satın alırken kullandığı ödeme aracına uygun bir şekilde ve tüketiciye herhangi bir masraf veya yükümlülük getirmeden tek seferde yapmak zorundadır. Platform üzerinden kurulan mesafeli sözleşmelerde satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi halinde, mal veya hizmetin tüketiciye teslim veya ifası sonrası bedelin satıcıya veya sağlayıcıya aktarıldığı durumlar hariç olmak üzere, aracı hizmet sağlayıcı bu yükümlülüğün yerine getirilmesinden satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsilen sorumludur. Ödemenin kredi kartı ile yapılmış olması durumunda, 23/2/2006 tarihli ve 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu kapsamındaki kart çıkaran kuruluşlar; satıcı, sağlayıcı veya aracı hizmet sağlayıcı tarafından aktarılan tutarı, kendilerine ulaşmasını takiben kart hamilinin kullanılabilir limitine tek seferde ilave etmekle yükümlüdür.
(5) Cayma hakkının kullanımında, satıcının iade için öngördüğü taşıyıcıya ilişkin bilgi ile bu taşıyıcıyla malın iadesi halinde teslim masrafını geçmemek üzere belirlenen iade masraf tutarına ve hangi tarafça karşılanacağına, öngörülenin dışında bir taşıyıcı ile malın iadesi halinde iade masrafını tüketicinin karşılayacağına ilişkin bilgilere 5 inci maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında ön bilgilendirmede yer verilmemesi durumunda, söz konusu masraf satıcı veya sağlayıcı tarafından karşılanır. İade için ön bilgilendirmede belirtilen taşıyıcının, tüketicinin bulunduğu yerde şubesinin olmaması durumunda satıcı, ilave hiçbir masraf talep etmeksizin iade edilmek istenen malın tüketiciden alınmasını sağlamakla yükümlüdür. Platform üzerinden kurulan mesafeli sözleşmelerde ise bu bilgilere 5 inci maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında ön bilgilendirmede yer verilmemesi ya da belirtilen taşıyıcının tüketicinin bulunduğu yerde şubesinin olmaması aracı hizmet sağlayıcıdan kaynaklanıyorsa söz konusu masraf ve yükümlülükler aracı hizmet sağlayıcı tarafından karşılanmak zorundadır.
(6) Platform üzerinden kurulan mesafeli sözleşmelerde, satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin cayma hakkını kullandığına ilişkin kendisine ulaşan bildirimi aracı hizmet sağlayıcıya derhal ulaştırmakla yükümlüdür.”
Buna göre cayma hakkının kullanıldığı hallerde iade masraflarının kim tarafından karşılanacağına ilişkin belirleme hakkı ertelenmiş bulunmaktadır. Eski mevzuat hükümlerine göre mevcut uygulama devam edecektir.
2- Ayrıca yine Değişiklik Yönetmeliği ile Yönetmeliğin 15. Maddesi’nde yer alan cayma hakkının kullanılması ilişkin istisnalara “ı, i, j, k” fıkraları eklenerek, cayma hakkının kullanılamayacağı hallere bir takım ek istisna halleri getirilmiştir. İlgili 15. Madde (ı,i,j,k)hükümleri
“ı) 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre tescili zorunlu olan taşınırlar ile kayıt veya tescil zorunluluğu bulunan insansız hava araçlarına ilişkin sözleşmeler.”,
i) Tüketiciye teslimi yapılmış olan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlara ilişkin sözleşmeler.
j) Canlı müzayede şeklinde açık artırma yoluyla akdedilen sözleşmeler.
k) Tanıtma ve kullanma kılavuzunda satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum veya montajının yapılacağı belirtilen mallardan kurulum ya da montajı yapılanlara ilişkin sözleşmeler.”
04 Kasım 2023 tarihinde yayınlanan 32359 sayılı son Yönetmeliğe göre yukarıda belirtilen hallerde cayma hakkının kullanılamayacağına ilişkin hükümlerin yürürlük tarihi 01.01.2025 tarihine kadar ertelenmiştir. Buna göre ilgili hallerde cayma hakkının kullanılabilmesi 01.01.2025 tarihine kadar halihazırda mümkün olacaktır.
Yukarıda belirtilen maddeler haricinde ayrıca ilgili yönetmeliğin 12. Madde ’ye ek olarak getirilen 12/A yedinci fıkrasının (b) bendi;
“(b) Malın tesliminden sonra tüketicinin cayma hakkını kullanması durumunda, cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarih itibarıyla bedel satıcıya aktarılmamışsa cayma hakkına konu malın, iade için öngörülen taşıyıcıya teslim edildiği tarihten veya iade için öngörülenin haricinde bir taşıyıcı ile iade edilmesi durumunda da satıcıya ulaştığı tarihten itibaren, (…)”
Ve 13. Madde birinci fıkra ile üçüncü fıkrada;
“Satıcı veya sağlayıcı malı kendisinin geri alacağına dair bir teklifte bulunmadıkça, tüketici cayma hakkını kullandığına ilişkin bildirimi yönelttiği tarihten itibaren on gün içinde malı satıcı veya sağlayıcıya ya da yetkilendirmiş olduğu kişiye geri göndermek zorundadır.”
Yer alan değişikliklerin yürürlük tarihleri de 01.01.2025 tarihine kadar ertelenmiştir.
Bilgi ve değerlendirmelerinize sunulur.
…