TİCARİ ELEKTRONİK İLETİ GÖNDEREN GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLER İÇİN YENİ BİR PLATFORM: İLETİ YÖNETİM SİSTEMİ
Ticari elektronik iletiler; hizmet sağlayıcıların, mal ve hizmetlerini pazarlamak, işletmesini tanıtmak ya da kutlama ve temenni gibi içeriklerle tanınırlığını artırmak amacıyla alıcıların elektronik iletişim adreslerine promosyon, kampanya, indirim, hediye içerikli gönderdiği iletilerdir. Tanımda söz edilen hizmet sağlayıcılar; telefon, çağrı merkezi, otomatik arama makinesi, akıllı ses kaydedici sistem, elektronik posta, kısa mesaj hizmeti gibi vasıtalar kullanılarak elektronik ortamda gerçekleştirilen ve ticari amaçlarla gönderilen veri, ses ve görüntü içerikli ileti gönderimi yapan gerçek veya tüzel kişilerdir. 04.01.2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”) uyarınca ticari iletişim ve ticari elektronik ileti süreçlerinin kontrolünün “İleti Yönetim Sistemi” adı verilen tek bir merkezden yürütülmesi amaçlı bir platform, ilk defa düzenleme alanı bulmuştur.
İleti Yönetim Sistemi
İleti Yönetim Sistemi, hizmet sağlayıcıların arama, mesaj ve e-posta gibi farklı tipte ileti izinlerini saklayıp yönetebilecekleri, alıcıların verdikleri izinleri görüntüleyip kaldırabilecekleri, izinsiz gönderimleri şikâyet edebilecekleri, kamunun ise ileti şikâyetlerini ve şikâyete konu iznin durumunu görüntüleyebilecekleri, internet portalı, kısa mesaj numarası ve çağrı merkezi üzerinden hizmet verecek, tüm izinleri zaman damgası ve elektronik imza ile kayıt altına alıp gelişmiş güvenlik standartları dâhilinde saklayacak ulusal ortak veri tabanı sistemidir.
İleti Yönetim Sistemi uygulaması ile alıcılar onay ve red haklarını sistem üzerinden kullanabilecek, alıcılar tarafından verilen izinler güvenli bir ortamda saklanabilecek ve izinsiz bir şekilde ileti gönderilmesi durumunda alıcılar sistem üzerinden şikâyet haklarını kullanabileceklerdir. Ticari elektronik ileti izni bulunmayan bir kişiye ileti gönderilmesi ve alıcının şikâyette bulunması durumunda ilgili gerçek veya tüzel kişi idari para cezası yaptırımıyla karşılaşacaktır.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), İleti Yönetim Sistemi’nin kurulması ve projenin hayata geçirilmesi amacıyla Ticaret Bakanlığı tarafından görevlendirilmiştir.
Yükümlülükler
– Ticari elektronik ileti gönderecek olan gerçek ve tüzel kişiler, Yönetmelik uyarınca öngörülen İleti Yönetim Sistemi’ne kaydolmalıdır.
– Ticari elektronik ileti göndermek isteyen gerçek ve tüzel kişiler, ticari elektronik ileti gönderilmesi hususunda alıcıdan bizzat onay almanın yanında İleti Yönetim Sistemi üzerinden de onay alabilecektir.
– İleti Yönetim Sistemi üzerinden alınmayan onayların üç iş günü içerisinde İleti Yönetim Sistemi’ne kaydedilmesi gerekmektedir. İlgili onayın İleti Yönetim Sistemi’ne kaydedilmemesi durumunda, onay veren alıcıya ticari elektronik ileti gönderilemeyecektir.
– Daha önce Ticari İletişim Ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik kapsamında düzenleme alanı bulan “alıcının ticari elektronik iletiyi reddetme hakkı” kapsamında hizmet sağlayıcı tarafından sunulan vasıtalara İleti Yönetim Sistemi de eklenmiştir. Buna göre alıcı, İleti Yönetim Sistemi üzerinden ret bildiriminde bulunabileceği gibi diğer vasıtalar –kısa mesaj, müşteri hizmetleri telefonu gibiüzerinden bu bildirimde bulunması halinde hizmet sağlayıcı, kendisine iletilen ret bildirimini 3 iş günü içerisinde İleti Yönetim Sistemi’ne bildirmekle yükümlüdür.
– Aracı hizmet sağlayıcı vasıtası ile gönderilecek olan iletiler noktasında aracı hizmet sağlayıcı, İleti Yönetim Sistemi üzerinden gönderim yapacağı alıcıların onayının bulunup bulunmadığını kontrol etmekle yükümlüdür.
– Ticari İletişim Ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmeliği uyarınca ticari elektronik ileti onayının alındığı yönünde ispat yükü hizmet sağlayıcıdayken yeni Yönetmelik uyarınca İleti Yönetim Sistemi üzerinden alınan onaylarda hizmet sağlayıcılar bakımından bu ispat yükü ortadan kalmıştır.
– Herhangi bir şikâyet durumunda buna ilişkin inceleme İleti Yönetim Sistemi üzerinden yürütülecektir.
Onay Gerektirmeyen Durumlar
Yönetmelik’in “onay gerektirmeyen durumlar” başlıklı 6. maddesinde yapılan değişiklikle birlikte; alıcının kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla iletişim bilgilerini vermesi hâlinde, temin edilen mal veya hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım ve bakıma yönelik ticari elektronik iletilerin, devam eden abonelik, üyelik veya ortaklık durumu ile tahsilat, borç hatırlatma, bilgi güncelleme, satın alma ve teslimat veya benzeri durumlara ilişkin bildirimleri içeren iletilerin ve hizmet sağlayıcıya ilgili mevzuatla getirilen bilgi verme yükümlülüğü durumlarının, sermaye piyasasına ilişkin mevzuat uyarınca aracılık faaliyetinde bulunan şirketlerce müşterilerine bilgilendirme amaçlı gönderilen ticari elektronik iletilerin onaydan muaf tutulacağı düzenlenmiştir.