GİRİŞ
30.12.2016 tarih, 29934 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, “Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ortak kullanım alanlarının giderlerine, açık ve kapalı otopark güvenliğine ilişkin olarak 26/2/2016 tarihli ve 29636 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin bazı maddelerinde değişikliğe ve eklemelere gidilmiştir.
Bu yeni yönetmeliğe göre, ortak kullanım alanları bazı giderlerinin perakende işletmelerin satış alanlarının alışveriş merkezinin satış alanına oranı ölçüsünde paylaştırılacağı ve bunlar dışında perakende işletmelerden katılım payı talep edilebilmesinin, bu hususun, taraflar arasındaki sözleşmede belirtilmiş olmasına bağlı olacağı şeklinde düzenleme yapılmıştır.
İşbu soru cevap yazımız “Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile yapılan değişiklikleri ve yenilikleri değerlendirilecektir.
1.Hangi ortak giderler, perakende işletmelerin satış alanlarının alışveriş merkezinin satış alanına oranı ölçüsünde paylaştırılır?Ortak kullanım alanlarına ilişkin elektrik, su, ısınma, yenileme niteliğinde olmayan bakım-onarım, güvenlik ve temizlik gibi belirli dönemlerde tekrarlanan ve alışveriş merkezinin aynına ilişkin olmayan ortak giderler.
2. Bu giderlerin yukarıda belirtildiği şekilde paylaştırılmasının bir şartı var mıdır?
Bu giderler, alışveriş merkezindeki perakende işletmeler ile alışveriş merkezi yönetimi tarafından oy birliğiyle bir gider paylaşım usulü belirlenmemiş olması durumunda perakende işletmelerin satış alanlarının alışveriş merkezinin satış alanına oranı ölçüsünde paylaştırılır.
3. Taraflar arasında müştereken belirlenen gider paylaşım usulünün geçerlilik süresi nedir?
Bu gider paylaşım usulü en fazla beş yıl süreyle uygulanacaktır.
4. Yönetmelikteki “Katılım Payı” neyi ifade etmektedir?
Alışveriş merkezindeki perakende işletmelerden, birinci sorudaki ortak giderler dışında kalan pazarlama ve yönetim gibi ortak faydaya yönelik hizmetler için alınan bedelleri ifade eder.
5. Alışveriş merkezindeki perakende işletmelerden, bu katılım payı talep edilebilmesinin şartı nedir?
Alışveriş merkezindeki perakende işletmelerden, ilgili katılım payının talep edilebilmesi, bu hususun, taraflar arasındaki sözleşmede belirtilmiş olmasına bağlıdır.
6. Katılım payının hesaplanma usulü nedir?
Taraflar arasındaki sözleşmede aksi belirtilmedikçe perakende işletmelerin bu giderlere katılım payı perakende işletmelerin satış alanlarının alışveriş merkezinin satış alanına oranı ölçüsüne göre hesaplanır.
7. Alışveriş Merkezi Yönetiminin ortak giderleri ile ortak kullanım alanı gelirlerine ilişkin bir rapor hazırlama yükümlülüğü var mıdır?
Alışveriş merkezi yönetimince her yıl mart ayı sonuna kadar, bir önceki yılın ortak giderleri ile ortak kullanım alanı gelirlerine ilişkin rapor hazırlanarak alışveriş merkezindeki perakende işletmelere gönderme yükümlülüğü bulunmaktadır.
8. Bu raporun içeriği nasıl olmalıdır?
Raporda;
-Her bir perakende işletmeden tahsil edilmesi gereken ve tahsil edilen ortak gider katılım paylarına,
-Ortak kullanım alanlarından elde edilen gelirlere,
-Ortak gider katılım payından yapılan ödemelere ilişkin bilgiler ile her bir gider türü için ortak gider hesaplamalarına yer verilir.
9. Perakende işletmeler rapora ilişkin birer örnek alabilirler mi?
Perakende işletmelerce talep edilmesi halinde, ortak kullanım alanlarından elde edilen gelirler ile ortak gider katılım paylarından yapılan ödemelere ilişkin belgelerin birer örneği alışveriş merkezi yönetimince perakende işletmelere verilir.
10. Perakende işletmelerden tahsil edilmesi gerekenden daha az ortak gider katılım payı tahsil edilmesi durumunda ne olacaktır? Tahsil edilmeyen kısım işyeri malikince karşılanır.
11. 2016 yılına ait ortak giderler için avans olarak alınan bedellerin mahsubu nasıl yapılacaktır?
Bunların mahsupları, alışveriş merkezindeki perakende işletmeler ile alışveriş merkezi yönetimi tarafından oy birliğiyle bir gider paylaşım usulü belirlenmemiş olması durumunda perakende işletmelerin satış alanlarının alışveriş merkezinin satış alanına oranı ölçüsünde yapılacaktır.
12. Alışveriş merkezlerinde “Plaka tanıma sistemi” nasıl kullanılacaktır?
Alışveriş merkezlerinde araçla giriş çıkış yapılan açık ve kapalı otopark gibi kontrollü alanların giriş ve çıkışlarına alışveriş merkezi yönetimi tarafından plaka tanıma sistemi kurulması ve işletilmesi sağlanır. Bu sistemden elde edilen veriler kolluk birimleri ile anlık olarak paylaşılır.
13. Araç altı görüntüleme sistemi nedir?
İçişleri Bakanlığınca kamu güvenliği açısından gerekli görülen alışveriş merkezlerinde, araçla giriş çıkış yapılan açık ve kapalı otopark gibi kontrollü alanların girişlerine alışveriş merkezi yönetimi tarafından bu sistemin kurulması ve işletilmesi sağlanacak olan bu sistem, özelliklerine göre değişmekle birlikte araçların tanınmasını, altlarının kontrol edilmesini, elde edilen araç altı görüntülerinin daha önceki geçişlerine ait görüntülerle operatör tarafından karşılaştırarak farklılıkların tespit edilmesini, ekrana gelen bilgiler ışığında Giriş/Ret kararının verilmesini, girişlerin kayıt altına alınması ve raporlanabilmesini sağlar.