GİRİŞ
14.03.2017 tarih ve 30007 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Turkuaz Kart yönetmeliği, Amerika Birleşik Devletleri’nin GREENCARD diye bilinen uygulamasının bir benzeri olup, yönetmelik hükümleri aşağıda incelenmiştir.
1. TURKUAZ KART NEDİR?
– Turkuaz kart Türkiye’deki yabancılara süresiz çalışma ve ikamet izni hakkı veren karttır.
– Turkuaz kart ayrıca Yabancıların yakınlarına da ikamet hakkı sağlar.
2. TURKUAZ KARTIN SAĞLADIĞI HAKLAR NELERDİR?
Turkuaz Kart sahibi olan yabancılar;
– Türkiye’de askerlik yapma yükümlülüğünden muaftırlar.
– Seçme ve seçilme, kamu görevlerine girme haklarından yararlanamazlar.
– Bu kişilerin, Türkiye’deki ikamet, seyahat, çalışma, yatırım, ticari faaliyet, miras, taşınır ve taşınmaz iktisabı ile ferağı gibi konulara yönelik işlemleri, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından Türk vatandaşlarına uygulanmakta olan mevzuata göre yürütülür.
– Geçiş süresi kaydının kaldırılması şartıyla Bakanlıkça teklif edilmesi halinde Türk vatandaşlığını kazanabilir.
3. KİMLER TURKUAZ KART SAHİBİ OLABİLİR?
– Eğitim düzeyi, ücreti, mesleki bilgisi ve deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ve benzeri nitelikleri itibarıyla yüksek nitelikli işgücü olarak değerlendirilen,
– Yatırım veya ihracat düzeyi, sağlayacağı istihdamın büyüklüğü, bilimsel ve teknolojik gelişmeye yaptığı katkı ve benzeri özellikleri itibarıyla yüksek nitelikli yatırımcı olarak değerlendirilen,
– Bilim insanı veya araştırmacılar,
– Kültürel, sanatsal veya sportif faaliyetler açısından uluslararası düzeyde başarılı olan,
– Türkiye’nin veya Türk kültürünün uluslararası tanınırlığına veya tanıtımına katkı sağlayan, Türkiye’nin milli menfaatlerine ilişkin hususlarda uluslararası düzeyde faaliyette bulunan, yabancılara verilebilir.
4. BAŞVURU NASIL YAPILIR?
– Turkuaz Kart başvurusu, yurt içinde doğrudan sistem üzerinden, yurt dışında yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türk dış temsilciliği aracılığıyla yapılır.
– Bakanlık tarafından gerekli teknik altyapı tamamlanıncaya kadar Turkuaz Kart yakınına ikamet izni verilmesi işlemleri il göç idaresi müdürlükleri tarafından gerçekleştirilir.
5. TURKUAZ KART SAHİBİ YAKINLARI NASIL BAŞVURU YAPABİLİR?
Turkuaz Kart sahibi yakınları, Turkuaz Kart başvurusuyle birlikte yapmaları asıl olup, Türkiye’ye giriş tarihlerinden itibaren vize veya vize muafiyeti sürelerini aşmamak koşuluyla en geç 90 gün içinde Bakanlığa da yapılabilir.
6. TURKUAZ KART SAHİBİ YAKINLARI KİMLERDİR?
Turkuaz Kart sahibinin yabancı eşi ile kendisinin veya eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuklarıdır.
7. BAŞVURU İÇİN HANGİ BELGELER GEREKMEKTEDİR?
– Başvuru dilekçesi,
– Pasaport veya pasaport yerine geçen belge,
– Varsa ilgili kamu kurum ve kuruluşundan alınan uygunluk belgesi.
8. TUKUAZ KART SAHİPLERİNDEN HARÇ ALINIR MI?
Turkuaz Kart sahibi yabancıdan çalışma izni ve ikamet izin harcı ve Turkuaz Kart sahibi yakınından ikamet izin harcı alınmaz.
9. TURKUAZ KARTIN GEÇERLİLİK SÜRESİ VAR MIDIR?
– Turkuaz Kart ilk 3 yıl için geçiş süreli kayıtlı olarak verilir. Genel Müdürlükçe, geçiş süresi içinde Turkuaz Kart sahibi yabancının faaliyetlerinin ve taahhütlerinin izlenmesi için bir uzman görevlendirilir.
– Görevlendirilen uzman tarafından on iki aylık dönemler halinde şekil ve içeriği Genel Müdürlükçe belirlenecek izleme raporu hazırlanır.
– Yabancı, izleme raporu için gerek duyulan her türlü bilgi veya belgeyi on beş gün içinde Bakanlığa vermekle yükümlüdür.
– Uzman raporu doğrultusunda tespit edilen eksiklikler yabancıya bildirilerek giderilmesi için üç aylık süre verilir. Bu sürenin sonunda eksikliklerin giderilmemesi durumunda geçiş süresi sonlandırılarak Turkuaz Kartın iptaline karar verilebilir.
– Geçiş süresi kaydının kaldırılması talebi, geçiş süresinin dolmasına yüz seksen gün kalmasından itibaren, her durumda geçiş süresi dolmadan yapılır. Bu sürede başvuru yapılmaması halinde Turkuaz Kart geçersiz hale gelir.
– Geçiş süresi kaydı, Turkuaz Kart sahibi yabancının talep tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili uzmanın hazırlayacağı nihai raporun olumlu olması halinde Genel Müdürlükçe kaldırılır. İlgili uzman tarafından hazırlanan nihai raporun olumsuz olması halinde Genel Müdürlükçe yapılacak değerlendirme sonucunda geçiş süresinin uzatılmasına veya sonlandırılarak Turkuaz Kart’ın iptaline karar verilir.
10. TURKUAZ KART NASIL GEÇERSİZ HALE GELİR?
– Turkuaz Kart yabancının talebi dışında;
– Turkuaz Kart’ın geçerlilik tarihinden itibaren; altı ay içinde Türkiye’ye gelmemesi ya da mücbir sebep olmaksızın iki yıldan uzun bir süre aralıksız yurtdışında kalması,
– Türk yetkili makamlarının uygun bulması hâli hariç, pasaportunun veya pasaport yerine geçen belgesinin geçerlilik süresinin uzatılmaması,
– Kanunda belirtilen hükümlere aykırı olarak ya da kayıtdışı çalıştığının tespiti,
– Yabancının en az bir yıl kesintisiz bir şekilde çalışmadığının tespiti,
– Turkuaz Kart başvurusunun sahte veya yanıltıcı bilgi ve belgelerle yapıldığının sonradan tespiti,
– Geçiş süresi içinde talep edilen bilgi ve belgelerin süresi içinde sunulmaması halinde,
– Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na göre yasaklı kişilerden olduğunun tespiti,
– Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından Türkiye’de çalışmasında sakınca olduğunun ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca bildirilmesi halinde,
Turkuaz kart hakkı kaybedilir.